TBMM yeni yasama dönemine başlarken siyasi görünümü iki adım geriye çekilip şöyle özetlemek mümkün: CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu ve İYİ Parti lideri Meral Akşener son birkaç haftadır yaptıkları çıkışlarla Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın oyun planını sarsıyor. Cumhur İttifakı ortağı MHP lideri Devlet Bahçeli’nin özellikle Kürt meselesindeki katı tutumu Erdoğan’ın işini hiç de kolaylaştırmazken, HDP’nin “tutum belgesiyle” yaptığı çıkış, Kürt seçmenin AK Parti’ye geri-kazanımını zorlaştırıyor. Bu durum Bahçeli’nin yeni seçim yasası ve yeni Anayasa konusunda Erdoğan’a karşı pazarlık gücünü artırıyor gibi görünse de, neticede eldekinden olmak da var.

Üstelik Erdoğan’ın iç politikadaki bu zorlanması, ABD ile Rusya’yı birbirine karşı kullanma dengesinde ipleri elinden kaçırmak üzere göründüğü bir zamanda denk geliyor. Erdoğan’ın basit bir yurt sorunu eylemini bir Gezi Protestolarına benzetmesi için en büyük endişesini ele veriyor. En geç 2023’te yapılacak seçimlere dair oyun planı şimdiden sarsılmaya başlamasının en önemli nedenlerinden biri bu.

Muhalefet sokağa dökülmedikçe, Erdoğan oyun planındaki en önemli kozlardan birinden mahrum kalıyor. HDP’nin alışılmadık ölçüde -olumlu anlamda- uzlaşmacı son çıkışını da bu çerçevede değerlendirmek mümkün.

Biraz yakından bakalım.

Muhalefet blokunun oyun planı ortaya çıkıyor

Sadece Kılıçdaroğlu ve Akşener’in salvolarının sıralaması açısından değil, aynı zamanda içerikleri açısından da baktığımızda da CHP-İYİ Millet İttifakının zaman geçtikçe daha koordinasyon içinde davrandığını görmek mümkün.

Muhalefet blokunun oyun planında yeni perdeyi açan, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu ve Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş’ın görevlerine bir dönem daha devam etmesi gerektiğini söylemesi oldu. İmamoğlu ve Yavaş’ın cumhurbaşkanlığı adaylığı tartışmasını (ihtimalini değil, tartışmasını) kapatan bu çıkışa İYİ Parti yönetimi destek verdi.

Böylece iktidar blokunun “Bizim aday Erdoğan, muhalefetin ne yapacağı belli değil” söylemini sarstı.

Anketlerde beğeni oranı yükselen Akşener, “Ben aday değilim” diyerek muhalefetin oyun planını bir adım daha ileri taşıdı. Böylece iktidarın, Akşener’in adaylığını açıklayarak Kılıçdaroğlu’nu zorda bırakacağı, ittifakı böleceği söylemi boşa çıkmış oldu.

Kılıçdaroğlu o aşamada “Kürt sorununu çözmek için HDP meşru muhatap olabilir” diyerek çözüm zeminini gizli görüşmelerde değil TBMM çatısı altında gördüğünü açıkladı. Bu çıkış, Kılıçdaroğlu’nun 2019 yerel seçimlerinden bu yana Erdoğan ve Bahçeli’nin İYİ ile CHP’nin arasını açmak için “HDP, CHP’nin gizli ortağı” söyleminden artık çekinmediğini gösteriyordu. İktidar blokunun beklemediği, İYİ Parti yönetiminin de HDP’nin TBMM’deki varlığını meşru gördüğünü vurgulaması oldu.

Akşener’in başbakanlık talebi ve HDP’nin tutumu

Akşener, Millet İttifakının seçim oyun planını, kendisinin Cumhurbaşkanı adayı değil Başbakan adayı olduğunu ilan ederek iktidar blokunun, aslında Akşener’in de mevcut Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminden memnun olduğu propagandasını geçersiz kılması oldu. Akşener, Kılıçdaroğlu ile seçimi kazanmaları halinde, bir geçiş süreci ardından “güçlendirilmiş parlamenter sistemi” geçerli kılmak ve zorluklarla kurduğu partisini de bırakmamak istiyordu.

GDP’nin tutum belgesi bu koşullarda yayınlandı. Kılıçdaroğlu’nun beyanı ardından, ilginçtir ki Türk solundan gelme Sezai Temelli’nin “Muhatap Öcalan’dır, İmralı’dır” sözlerini yalanlarcasına, Öcalan ve İmralıdan söz edilmiyordu. Selahattin Demirtaş de Edirne cezaevinden ağırlığını koymuş, “Muhatap HDP, çözüm yeri TBMM” diyordu.

HDP’nin bu tutumu kalıcı mıdır? Bekleyip görmek gerekir. Ancak rüştünü ispat etme çabası olarak görülmesi gereken bu çıkış, 2023’e doğru siyasi dengeleri etkileyecektir. HDP’nin iki ittifaka da katılma eğiliminde olmadığını açıklaması da muhtemelen en çok Akşener’i rahatlatmıştır.

Erdoğan’ın Kürt seçmen sıkıntısı

Muhalefet cephesinde bunlar olurken Erdoğan ve Bahçeli arasında seçim barajı tartışması baş göstermişti. Erdoğan’ın “Bizce yüzde 7 ama MHP yüzde 5 isterse düşünürüz” mealindeki konuşması, Bahçeli’yi köşeye sıkıştırdı ve yüzde 7’yi kabul ettiğini açıkladı. Erdoğan böylece Bahçeli’nin ittifaktan ayrılma kararını zorlaştırmak istiyordu. Buna karşın Cumhurbaşkanı seçiminde Erdoğan’ı desteklese de TBMM seçiminde bağımsız davranmak istediğini ortaya koydu.

O arada, AK Parti ve MHP’nin yeni seçim yasasına dair bütün maddelerde anlaşamadığı haberleri çıktı. Mevcut seçim bölgelerinin yerini alacak “daraltılmış bölge” sisteminin AK Parti tarafından önerilen sınırları sadece muhalefetin değil, MHP’nin de aleyhine çalışıyordu.

Ama asıl sorun, Kılıçdaroğlu’nun “HDP muhatap, çözüm Meclis’te” çıkışıyla birlikte baş gösterdi. Bahçeli’nin “Kürt sorunu da HDP’nin PKK’dan farkı da yoktur” demesine, zaten ABD’de hiç de kolay günler geçirmeden yurda dönen Erdoğan destek verdi. Kürt sorunu yoktu, bitmişti, çünkü AK Parti iktidarları çözmüştü. Bu Erdoğan’ı Kürt sorununu sadece PKK’dan ibaret gördüğü algısına yol açtı. HDP tutumu iktidar blokundaki tartışmanın işte o aşamasında açıklandı.

Beştepe’nin hesap hatası mı?

Bu durum Erdoğan’ın 2019 yerel seçimlerinden beri MHP ile ittifakı nedeniyle Kürt seçmenle yaşadığı sıkıntıyı kolaylaştıracak türden değil. Ekim başında Anayasa Mahkemesinden HDP’nin kapatılması yolunda çıkacak kararın Kürt seçmenin AK Parti’ye akmasını sağlayacağı yolunda bir oyun planı varsa eğer Beştepe’de, ciddi bir hesap hatası var demektir. Erdoğan’ın propaganda ekibinin son günlerde kedi sevme, maç seyretme türü çalışmalarının hayvanseverleri, gençleri ne kadar çekeceği de bekleyip görülmesi gereken bir hamle.

Özetle Kılıçdaroğlu ve Akşener’in salvoları bir yandan Erdoğan'ın nurlu ufuklar söylemine rağmen devam eden geçim sıkıntısı ve işsizlik sorunları diğer yandan Erdoğan’ın oyun planı birkaç açıdan sarsılıyor.

• 23 Nisan: TBMM’nin 104’üncü yılında oy ve Meclisin gücünü hatırlamak
• CHP’nin ittifak 1.0 sürümü tutmadı, 2.0 sürümü tuttu
• CHP’nin dönüşü muhteşem oldu; Erdoğan bu kez “dış güçler” diyemedi
• CHP değişince Türkiye de değişti: yeni bir dönem açılıyor
• Dip dalga Erdoğan’ı vurdu: işte üç temel neden
• Başkenti yönetmeye aday Altınok: mirasyedi mi, emlak baronu mu?
• Enflasyon dosyaları. Çağlar: Çiller memurlar 6 ay maaş almasın diyordu
• AK Parti Ankara’da havlu atmak üzere
• Savunma ve Dışişleri bakanlarının Meclis’e PKK brifinginden kalanlar
• Özel’den Erdoğan’a: kazanacak adayları bulamıyorlar
• Recep Tayyip Bey’e de bir Sadık Abi mi lazım sizce Hafize Gaye Hanım?
• İttifak mı? Bir daha asla!
• Yükselen yeni faşizmin hedefi alttakileri dibe itmek
• İslam ülkeleri esti, gürledi ama İsrail’in aldırdığı yok. İşte nedeni
• CHP’de Özel dönemi siyasette hangi dengeleri değiştirmeye aday?
• CHP’nin Özel seçimi tüm muhalif seçmene “değişim” soluğu getirebilir
• Parmağını kaldıran bir kız çocuğudur Cumhuriyet: 100. Yaşı kutlu olsun
• Filistin mitingi yapılmalı da başka gün mü kalmamıştı?
• CHP Anayasa tartışmaya İçtüzük önerisiyle başladı: Meclis güçlenmeli
• Gezi Davası: dökülen Türk yargısı ve Erdoğan’ın dinmeyen öfkesi
• Sayıştay raporlarındaki yolsuzluk izleri tam soruşturmalık
• Kılıçdaroğlu: hepimiz hayal kırıklığına uğradık ama vazgeçmeyeceğiz
• Barış Pehlivan örneği: yargı bağımsızlığı yoksa basın özgürlüğü de yok
• Kılıçdaroğlu: Merkez Bankası nihayet asli görevini hatırlamış görünüyor
• Üretilen hurafelere Özal bile inanmıştı ama Lozan 100 yıldır ayakta
• Vergi zamları ve ilk sonuçları: kendi düşen ağlamaz mı?
• Ekonomik krizden büyük sorunumuz varmış gibi
• 30’uncu yılında Sivas Katliamı: kanlı bir petrol savaşı hikayesi
• Montaj, kara propaganda ve “diktatör olmak isteyene öğütler”
• İki gün kaldı. “Nereye gidiyoruz?” sorusu için son fırsat
• İkinci tur için Kılıçdaroğlu’ndan Erdoğan’a “terör” cevabı
• Kılıçdaroğlu’nun ekonomi kadrosu belli, Erdoğan hâlâ Şimşek peşinde
• Kılıçdaroğlu’na destek büyürken siyasetin rengi hızla değişiyor
• Kılıçdaroğlu: IMF ile görüşmüyoruz, ülkeyi dilenciye çeviren Erdoğan
• Erdoğan’ı iktidara kadınlar getirmişti, o rüzgâr da dönüyor
• Muhalif seçmene ümit verecek bir dizi gelişme
• Ortak liste zorunluluğu: gözler Kılıçdaroğlu ve Akşener’de
• Kılıçdaroğlu’nun geniş cephe siyaseti; ideoloji ve politika
• AK Parti kadına şiddet yasası pazarlığında: birkaç oy için ya Rab
• Kılıçdaroğlu, Akşener ve iktidarın kısa süren sevinci
• Kılıçdaroğlu: Altılı Masa adayı ilk turda Cumhurbaşkanı
• Siyasetin fay hatlarında yoğun enerji birikimi
• Baskının yeni bahanesi: Özgürce kanaat oluşumunu engellemek
• Tek Yürek bağış kampanyasının dörtte üçü devlet kesesinden
• Kılıçdaroğlu sert: Kızılay’ı, asker yardımını bitirdiler, canlara maloldu
• Kılıçdaroğlu’nun deprem isyanı, Erdoğan’ın defter tehdidi
• Gerçekten depremle mi geldi, gerçekten depremle mi gidecek?
• Deprem çalışmaları yetersiz: hükümete tepki büyüyor
• Millet İttifakı Programı: En çok alkışı Çankaya’ya dönüş aldı
• Topluma bir dokun bin ah işit: Seçime kadar kim ne alırsa
• Kılıçdaroğlu: çakallar önünde diz çökmektense ayakta ölürüm
• Muhalefet İmamoğlu’na cezayla kenetlendi: oyun bozulabilir
• Kılıçdaroğlu’nun İkinci Yüzyıl’ı: asıl çağrı CHP’ye
• Muhalefetin Anayasa önerisi: bir şeyler oluyor sanki
• Kılıçdaroğlu’nun Sırpça mesajı, buzdağının görünen ucu
• Madencilerin ölümü kadermiş ama seçimi alırsa düzeltecekmiş
• Medyayı yasayla susturma çabasının beyhude heyecanı
• CHP lideri ABD yolunda: Ben barış istiyorum, Erdoğan kavga
• 100’üncü Yılında Zafer ve Cumhuriyete layık olmak
• Kılıçdaroğlu’nun Erdoğan’a verdiği en ağır hasar
• Kılıçdaroğlu’nun YSK sözleri: Veri güvenliği mi, seçim güvenliği mi?
• Kılıçdaroğlu’dan Akkuyu tepkisi: Rusya’ya bağımlı haldeyiz
• Erdoğan’ın Kılıçdaroğlu’na yetişme telaşı halka yarıyor
• Birileri camilerde bir şeyler mi çeviriyor yine?
• Erdoğan’ın içine düşen korku: kızgınlık ve kırgınlık seçimi
• Kılıçdaroğlu CHP’yi toparlamaya İstanbul’dan başladı
• Kaftancıoğlu’na ceza ya da yargı yoluyla siyaset batağı
• Kavala’ya ömür boyu hapis: adaletsizliğin dibi
• “Erdoğan sığınmacıları vatandaş yapıp oy mu kullandıracak?”
• CHP Doğu ve Güneydoğudan vekil çıkarabilecek mi?
• İki Türkiye: Antalya’da diplomasi Diyarbakır’da siyaset
• 9 başlıkta altı liderin Erdoğan rejimine karşı toplantısı
• Kılıçdaroğlu Boykotta. Erdoğan Zamları Geri Alır mı?
• Kılıçdaroğlu Erdoğan’ı doğrudan ihale yolsuzluğuyla suçladı
• Havaalanı ve Ankara-İstanbul yolunu İmamoğlu kapatmadı
• Kılıçdaroğlu: bizi iktidara gençler taşıyacak
• Muhalif gazeteci diye bir şey olmaz da tetikçi, eyyamcı bol
• Cumhuriyet, adalet, demokrasi: bitmeyen mücadele
• Siyaset ve bürokraside değişim rüzgarları
• Almanya’da, Fransa’da yolsuzluk operasyonları bizde sessizlik
• Cumhuriyeti reklam arası görenler için 30 Ağustos
• CIA’nın hesap hatası Taliban oldu; ya 28 Şubat’ınki?
• Bu fotoğrafa iyi bakın: kötülüğün sıfır noktası
• Sel ve yangınların içinden Neredeydi bu devlet?
• Promter bağımlılığı milli güvenlik sorununa dönüşebilir
• Hükümet yabancı fon gerekçesiyle medyaya baskıyı artıracak
• Çatlaklar medya operasyonuyla kapatılabilir mi?
• Erdoğan “Eylem Planıyla” mı kadına şiddeti önleyecek?
• Erdoğan bir hatanın daha eşiğinde neden helallik istiyor?
• Türkiye ayrıcalık ve çifte standartlar ülkesine dönüştü
• CHP’nin 128 milyar sırrı: başlarına taş düşmedi ama
• CHP’nin 13 maddesi
• 23 Nisan’a giden yolda Mustafa Kemal ve Payitaht
• Erdoğan belediyelere asıl neden taktı, biliyor musunuz?
• Durun, siz kardeşsiniz!
• AK Parti’nin arka bahçesi vakıflara yıllarca İstanbul belediyesi bakmış