Muhalif seçmene ümit verecek bir dizi gelişme
Okunma Sayısı: 2171 |
Yazı Tarihi: 10.04.2023
Hayır, anketlerden söz etmeyeceğim; çünkü bazıları kasten abartılı ve gerçek görünenleri perdeliyor. Hayır, AK Partili Bülent Arınç’ın imam-hatipli olmakla övünenlerin yolsuzlukla anılması yüzünden, hayat pahalılığı yüzünden insanların dinden soğuduğunu söylemesinden de söz etmeyeceğim. Evi yıkılıp İstanbul’a sığınmış Malatyalı depremzedenin “AK Partiliydim ama defolsun gitsin. Korkmuyorum, gelsin tutuklasınlar” feryadından da 1970’lerden bu yana MHP’li olduğunu söyleyip şimdi “düşmanımın düşmanı” diye CHP’ye oy vereceğini beyan eden kadın seçmenden de . Ama son günlerde daha siyasi düzlemde, muhalif seçmene ümit verecek bir dizi gelişmeden söz edeceğim.
Millet İttifakında ortak listeler
Yeni seçim yasasının seçime ortak listelerle giren ittifak partilerine avantaj sağladığı ortadayken son haftalara dek Millet İttifakı partilerinin bu konuda adım atma hazırlığı olmadığı görülüyordu. Bu aslında muhalif seçmen açısında ümit kırıcı bir gelişmeydi. İYİ Parti lideri Meral Akşener’in 3 Mart’ta Altılı Masadan kalkıp 6 Mart’ta belli koşullarıyla dönmesi zaten bir travmaya yol açmış, Muharrem İnce’nin oylarında o süreçte artış gözlenmişti.
Ancak son haftalarda bu konuda hareketlenme görüldü. Önce Millet ittifakında baraj sorunu olan Deva, Saadet, Gelecek ve Demokrat partileri seçime CHP listesinden girme kararı aldı. Siyasi hayatları CHP ve sol karşıtlığı üzerine kurulu partiler seçmenlerinden CHP’ye oy isteyeceklerdi.
Bu gelişme muhalif seçmen açısından olumluydu ama yeterli olmaktan uzaktı. Çünkü muhalif seçmen asıl olarak Kılıçdaroğlu ve Akşener arasında ortak listeler konusunda bir uzlaşma olup olmayacağına bakıyordu.
“Fermuar” uzlaşması genişliyor
Geçtiğimiz hafta CHP ile İYİ Parti arasında 2-3 haftadır süren kurmaylar düzeyindeki görüşmeler sonuç verdi. Daha önce milletvekili aday listelerini tamamen ayrı oluşturacağını söyleyen İYİ Parti 10 ilde CHP ile “fermuar yöntemiyle” ortak liste çıkarmayı kabul etti.
Buna göre 10 ilden 7’sinde CHP adayları, 3’ünde İYİ Parti adayları birinci sırayı alacak liste aşağı doğru bir CHP, bir İYİ Parti şeklide, yani “fermuar” yöntemiyle kurulacaktı.
O sırada beklenmeyen bir gelişme oldu. MHP’nin milletvekili aday listelerini YSK’nın 9 Nisan gece yarısı dolacak son tarihini beklemeden 7 Nisan’da verdi. Bunun üzerine Akşener İYİ Parti listelerinde revizyona gidebileceğini düşündü; özellikle bazı kritik Anadolu şehirlerinde kimlerin MHP listesinde olmayacağı ortaya çıkmıştı ve bu fırsat oya çevrilebilirdi.
Bunun üzerine CHP’yle yeniden masaya oturuldu. T24’ten Eray Görgülü’nün haberine göre fermuar uzlaşması 8 Nisan itibarıyla 16 ile çıkmış, partiler arası denge de 9’a 7 şeklinde yeniden düzenlenmişti. Çorum, Düzce, Batman, Van, Bartın, Adıyaman, Çankırı, Amasya ve Hakkari’de CHP’nin adayı, Gümüşhane, Bayburt, Aksaray, Yozgat, Muş, Bitlis ve Erzurum’da İYİ Parti adayı ilk sırada yer alacaktı. Bu illerde Millet İttifakındaki diğer partilerin adayları yer almayacak muhalif oyların birleşmesi sağlanacaktı.
Siyasi kaynaklar, listelerin son halinde 16 olan ortak liste sayısının 20’yi bulabileceği iddiasında.
Cumhur İttifakında liste sıkıntısı
MHP lideri Devlet Bahçeli aslında baştan itibaren ayrı listeyle seçime gidileceğini söylüyordu. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan da seçim yasasının ortak listeye avantaj getirdiğini bildiği halde bundan yanaydı.
Ancak dışarıya “rahat kazanıyoruz” denilse de Erdoğan-Kılıçdaroğlu yarışının başa baş gittiği ve yüzde birler, yarımlar düzeyinde önem kazandığı anlaşılmıştı. O kadar ki, AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Hamza Dağ, “İnşallah ilk turda seçimi kazanacağız. Muharrem İnce faktörü var” diyebiliyordu. Erdoğan’ın Yeniden Refah Partisi ve Hüda-Par’a yönelmesi bu süreçte oldu.
MHP’nin ayrı liste kararında ısrar etmesinde yüzde 7 barajını aşacağına inanmasının yanı sıra -HDP’yi Kürtçülükle eleştirirken- hem Kürtçü hem Şeriatçı olan ve Hizbullah’ı terör örgütü saymayan Hüda-Par ile aynı AK Parti listesinde olmama isteksizliğinin payı vardı.
Saadet Partisinin CHP’yle aynı ittifakta oluşunu “Kimler kimlerle beraber?” diye eleştiren Erdoğan’ın muhalif oyları bölme umuduyla DSP’ye de aday listesinde yer vermesi Cumhur ittifakını da bir başka Altılı Masaya dönüştürdü. Siyasi kuliste daha önce seçime ayrı gireceğini ilan eden BBP’nin de son dakikada AK Parti listesinde yer alma ihtimali konuşuluyor.
Muhalif seçmen ve TBMM seçimleri
Bütün bu gelişmeler TBMM seçilerini etkileme gücüne sahip.
Cumhurbaşkanı seçimi ilk turda sonuçlanmazsa, ki bu ihtimal mevcut, ikinci tur için ilk turda oluşan TBMM yapısı önem taşıyacak.
14 Mayıs’taki milletvekili seçimlerinde TBMM’de -HDP öncülüğündeki Emel ve Özgürlük İttifakını da katarak söylüyorum- muhalif blokun çoğunluğa sahip olması, seçmenin Cumhurbaşkanlığı ve Meclis’in aynı iradede olması isteği göstermesi halinde Kılıçdaroğlu’nun şansını artıracaktır.
O nedenle son iki hafta içinde Kılıçdaroğlu’nun ittifakta ortak listeler konusuna eğilmesi, Millet İttifakında baraj sorunu olan partilerin CHP listesinde yer alma kararı, Akşener’in CHP’yle fermuar formülünü üretmesi muhalif seçmeni umutlandıracak gelişmeler olarak görülmeli.
Bunlara Kılıçdaroğlu’nun “Sana söz baharlar gelecek” kampanyasının, iktidar kaynaklı, el altından yasaklama girişimleriyle daha da tutmaya başladığını ekleyebiliriz.
Bu manzaradaki ciddi sorunun, AK Parti’nin de ilk turda seçimi alma güvencesi gördüğü Muharrem İnce etkeni olduğu anlaşılıyor.
MURAT YETKİN İsimli Yazarın Diğer Yazıları
- 23 Nisan: TBMM’nin 104’üncü yılında oy ve Meclisin gücünü hatırlamak
- CHP’nin ittifak 1.0 sürümü tutmadı, 2.0 sürümü tuttu
- CHP’nin dönüşü muhteşem oldu; Erdoğan bu kez “dış güçler” diyemedi
- CHP değişince Türkiye de değişti: yeni bir dönem açılıyor
- Dip dalga Erdoğan’ı vurdu: işte üç temel neden
- Başkenti yönetmeye aday Altınok: mirasyedi mi, emlak baronu mu?
- Enflasyon dosyaları. Çağlar: Çiller memurlar 6 ay maaş almasın diyordu
- AK Parti Ankara’da havlu atmak üzere
- Savunma ve Dışişleri bakanlarının Meclis’e PKK brifinginden kalanlar
- Özel’den Erdoğan’a: kazanacak adayları bulamıyorlar
- Recep Tayyip Bey’e de bir Sadık Abi mi lazım sizce Hafize Gaye Hanım?
- İttifak mı? Bir daha asla!
- Yükselen yeni faşizmin hedefi alttakileri dibe itmek
- İslam ülkeleri esti, gürledi ama İsrail’in aldırdığı yok. İşte nedeni
- CHP’de Özel dönemi siyasette hangi dengeleri değiştirmeye aday?
- CHP’nin Özel seçimi tüm muhalif seçmene “değişim” soluğu getirebilir
- Parmağını kaldıran bir kız çocuğudur Cumhuriyet: 100. Yaşı kutlu olsun
- Filistin mitingi yapılmalı da başka gün mü kalmamıştı?
- CHP Anayasa tartışmaya İçtüzük önerisiyle başladı: Meclis güçlenmeli
- Gezi Davası: dökülen Türk yargısı ve Erdoğan’ın dinmeyen öfkesi
- Sayıştay raporlarındaki yolsuzluk izleri tam soruşturmalık
- Kılıçdaroğlu: hepimiz hayal kırıklığına uğradık ama vazgeçmeyeceğiz
- Barış Pehlivan örneği: yargı bağımsızlığı yoksa basın özgürlüğü de yok
- Kılıçdaroğlu: Merkez Bankası nihayet asli görevini hatırlamış görünüyor
- Üretilen hurafelere Özal bile inanmıştı ama Lozan 100 yıldır ayakta
- Vergi zamları ve ilk sonuçları: kendi düşen ağlamaz mı?
- Ekonomik krizden büyük sorunumuz varmış gibi
- 30’uncu yılında Sivas Katliamı: kanlı bir petrol savaşı hikayesi
- Montaj, kara propaganda ve “diktatör olmak isteyene öğütler”
- İki gün kaldı. “Nereye gidiyoruz?” sorusu için son fırsat
- İkinci tur için Kılıçdaroğlu’ndan Erdoğan’a “terör” cevabı
- Kılıçdaroğlu’nun ekonomi kadrosu belli, Erdoğan hâlâ Şimşek peşinde
- Kılıçdaroğlu’na destek büyürken siyasetin rengi hızla değişiyor
- Kılıçdaroğlu: IMF ile görüşmüyoruz, ülkeyi dilenciye çeviren Erdoğan
- Erdoğan’ı iktidara kadınlar getirmişti, o rüzgâr da dönüyor
- Ortak liste zorunluluğu: gözler Kılıçdaroğlu ve Akşener’de
- Kılıçdaroğlu’nun geniş cephe siyaseti; ideoloji ve politika
- AK Parti kadına şiddet yasası pazarlığında: birkaç oy için ya Rab
- Kılıçdaroğlu, Akşener ve iktidarın kısa süren sevinci
- Kılıçdaroğlu: Altılı Masa adayı ilk turda Cumhurbaşkanı
- Siyasetin fay hatlarında yoğun enerji birikimi
- Baskının yeni bahanesi: Özgürce kanaat oluşumunu engellemek
- Tek Yürek bağış kampanyasının dörtte üçü devlet kesesinden
- Kılıçdaroğlu sert: Kızılay’ı, asker yardımını bitirdiler, canlara maloldu
- Kılıçdaroğlu’nun deprem isyanı, Erdoğan’ın defter tehdidi
- Gerçekten depremle mi geldi, gerçekten depremle mi gidecek?
- Deprem çalışmaları yetersiz: hükümete tepki büyüyor
- Millet İttifakı Programı: En çok alkışı Çankaya’ya dönüş aldı
- Topluma bir dokun bin ah işit: Seçime kadar kim ne alırsa
- Kılıçdaroğlu: çakallar önünde diz çökmektense ayakta ölürüm
- Muhalefet İmamoğlu’na cezayla kenetlendi: oyun bozulabilir
- Kılıçdaroğlu’nun İkinci Yüzyıl’ı: asıl çağrı CHP’ye
- Muhalefetin Anayasa önerisi: bir şeyler oluyor sanki
- Kılıçdaroğlu’nun Sırpça mesajı, buzdağının görünen ucu
- Madencilerin ölümü kadermiş ama seçimi alırsa düzeltecekmiş
- Medyayı yasayla susturma çabasının beyhude heyecanı
- CHP lideri ABD yolunda: Ben barış istiyorum, Erdoğan kavga
- 100’üncü Yılında Zafer ve Cumhuriyete layık olmak
- Kılıçdaroğlu’nun Erdoğan’a verdiği en ağır hasar
- Kılıçdaroğlu’nun YSK sözleri: Veri güvenliği mi, seçim güvenliği mi?
- Kılıçdaroğlu’dan Akkuyu tepkisi: Rusya’ya bağımlı haldeyiz
- Erdoğan’ın Kılıçdaroğlu’na yetişme telaşı halka yarıyor
- Birileri camilerde bir şeyler mi çeviriyor yine?
- Erdoğan’ın içine düşen korku: kızgınlık ve kırgınlık seçimi
- Kılıçdaroğlu CHP’yi toparlamaya İstanbul’dan başladı
- Kaftancıoğlu’na ceza ya da yargı yoluyla siyaset batağı
- Kavala’ya ömür boyu hapis: adaletsizliğin dibi
- “Erdoğan sığınmacıları vatandaş yapıp oy mu kullandıracak?”
- CHP Doğu ve Güneydoğudan vekil çıkarabilecek mi?
- İki Türkiye: Antalya’da diplomasi Diyarbakır’da siyaset
- 9 başlıkta altı liderin Erdoğan rejimine karşı toplantısı
- Kılıçdaroğlu Boykotta. Erdoğan Zamları Geri Alır mı?
- Kılıçdaroğlu Erdoğan’ı doğrudan ihale yolsuzluğuyla suçladı
- Havaalanı ve Ankara-İstanbul yolunu İmamoğlu kapatmadı
- Kılıçdaroğlu: bizi iktidara gençler taşıyacak
- Muhalif gazeteci diye bir şey olmaz da tetikçi, eyyamcı bol
- Cumhuriyet, adalet, demokrasi: bitmeyen mücadele
- Siyaset ve bürokraside değişim rüzgarları
- Kılıçdaroğlu ve Akşener, Erdoğan’ın oyun planını sarsıyor
- Almanya’da, Fransa’da yolsuzluk operasyonları bizde sessizlik
- Cumhuriyeti reklam arası görenler için 30 Ağustos
- CIA’nın hesap hatası Taliban oldu; ya 28 Şubat’ınki?
- Bu fotoğrafa iyi bakın: kötülüğün sıfır noktası
- Sel ve yangınların içinden Neredeydi bu devlet?
- Promter bağımlılığı milli güvenlik sorununa dönüşebilir
- Hükümet yabancı fon gerekçesiyle medyaya baskıyı artıracak
- Çatlaklar medya operasyonuyla kapatılabilir mi?
- Erdoğan “Eylem Planıyla” mı kadına şiddeti önleyecek?
- Erdoğan bir hatanın daha eşiğinde neden helallik istiyor?
- Türkiye ayrıcalık ve çifte standartlar ülkesine dönüştü
- CHP’nin 128 milyar sırrı: başlarına taş düşmedi ama
- CHP’nin 13 maddesi
- 23 Nisan’a giden yolda Mustafa Kemal ve Payitaht
- Erdoğan belediyelere asıl neden taktı, biliyor musunuz?
- Durun, siz kardeşsiniz!
- AK Parti’nin arka bahçesi vakıflara yıllarca İstanbul belediyesi bakmış